ÖZET:
7417 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yapılan değişiklikle,
- 5326 sayılı Kabahatler Kanununa bir aylık genel ödeme süresi getirilerek, idari para cezalarının düzenlendiği kanunlarda ödeme süresine yer verilmemiş olması halinde, idari para cezalarının bir ay içinde ödenmesine,
- İdari para cezalarında indirim uygulamasının, dava açma süresi içinde yapılan ödemeler yerine, ödeme süresi içinde yapılan ödemelere tatbik edileceğine,
- Ödeme yapılmasının kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemeyeceğine” ilişkin düzenleme yapılmıştı.
TAHSİLAT GENEL TEBLİĞİ (SERİ: B SIRA NO:14) ile bu değişikliklere ilişkin açıklama yapılmıştır.
1) Ödeme süresi içinde ödenen idari para cezalarından %25 oranında indirim yapılacaktır.
2) Ödeme süresi içinde idari para cezasının toplam %75’inin ödenmesi halinde indirim hakkından yararlanılacaktır.
3) İndirimli tahsil edilen idari para cezalarına yönelik düzenlenecek makbuzlarda; idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilecektir.
4) 5/7/2022 tarihinden önce verilen ancak kanun yoluna başvuru süresi bu tarih itibarıyla geçmemiş olan idari para cezalarında;
-Kanun yoluna başvuru süresi ödeme süresinden daha uzun olması halinde, kanun yoluna başvuru süresi içinde,
- Kanun yoluna başvuru süresi ödeme süresinden daha kısa olması halinde ise ödeme süresi içinde,
yapılan ödemelere indirim uygulanacaktır.
Ayrıca 12/5/2007 tarihli ve 26520 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği Seri No: 442’nin (III/D) bölümünün “4- İndirim Uygulaması” başlıklı alt bölümü yürürlükten kaldırılmıştır.
DETAYLAR:
05/07/2022 tarihli ve 31887 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 46 ncı maddesiyle 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında aşağıdaki değişiklik yapılmıştı.
MADDE 46- 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin (6) numaralı fıkrasının ikinci ve üçüncü cümleleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Kanunlarında ödeme süresi düzenlenmemiş olan idari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezasının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, cezadan %25 oranında indirim yapılır.”
“Ödeme yapılması, kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemez.”
21 Temmuz 2022 tarihli ve 31899 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan TAHSİLAT GENEL TEBLİĞİ (SERİ: B SIRA NO:14) ile bu değişikliklere ilişkin açıklama yapılmıştır.
Ödeme süresi içinde ödenen idari para cezalarından %25 oranında indirim yapılacaktır. Ödeme süresi içinde idari para cezasının toplam %75’inin ödenmesi halinde indirim hakkından yararlanılacaktır.
İndirimli tahsil edilen idari para cezalarına yönelik düzenlenecek makbuzlarda; idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilecektir.
İdari para cezalarının ödenmiş olması, bu cezalara karşı kanun yoluna başvurma hakkının kullanılmasına engel teşkil etmeyecektir.
7417 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 5/7/2022 tarihinden önce 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasına göre idari para cezalarında indirim, idari para cezasına karşı kanunlarda öngörülen kanun yoluna başvuru süresi içinde yapılan ödemelere uygulandığından, 5/7/2022 tarihinden önce verilen ancak kanun yoluna başvuru süresi bu tarih itibarıyla geçmemiş olan idari para cezalarında;
- Kanun yoluna başvuru süresi ödeme süresinden daha uzun olması halinde, kanun yoluna başvuru süresi içinde,
- Kanun yoluna başvuru süresi ödeme süresinden daha kısa olması halinde ise ödeme süresi içinde,
yapılan ödemelere indirim uygulanacaktır.
Tebliğle yapılan düzenleme ile ayrıca 12/5/2007 tarihli ve 26520 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği Seri No: 442’nin (III/D) bölümünün “4- İndirim Uygulaması” başlıklı alt bölümü yürürlükten kaldırılmıştır. Bu bölüm aşağıdaki gibidir.
4- İndirim Uygulaması
5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (6) numaralı fıkrasında "Kabahat dolayısıyla idari para cezası veren kamu görevlisi, ilgilinin rıza göstermesi halinde bunun tahsilatını derhal kendisi gerçekleştirir. İdari para cezasını kanun yoluna başvurmadan önce ödeyen kişiden bunun dörtte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme, kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemez." hükmü yer almaktadır.
Anılan hüküm ile yapılan düzenleme;
- İdari para cezasını veren kamu görevlisine, para cezasının verildiği anda ödeyen kişilerin yaptığı ödemelerde indirim uygulanacağı,
- İdari para cezasını kanun yoluna başvurmadan önce ödeyen kişilerin indirim hakkından yararlanacağı,
yönündedir.
İdari para cezasının indirimli olarak ödenebilmesi için ödemenin kanun yoluna başvurmadan önce yapılması zorunlu olduğundan, indirim;
Kanun yolu 5326 sayılı Kanunda düzenlenen hükümlere göre belirlendiği hallerde idari yaptırım kararının tebliğ tarihinden itibaren geçecek 15 günlük başvuru süresi, mahkemeler tarafından verilen idari yaptırım kararlarında ise kararın tebliğ tarihinden itibaren geçecek 7 günlük itiraz süresi,
- kanun yolu 5560 sayılı Kanunla değişik 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 3 üncü maddesinin
- numaralı fıkrasının (a) bendi hükmü uyarınca idari para cezasının düzenlendiği kanundaki kanun yolu olması halinde, bu kanunlarda yer alan dava açma süresi,
içinde yapılacak ödemelere uygulanacaktır.
Bununla birlikte, idari para cezalarının düzenlendiği kanunlarda 7 gün, 15 gün, 30 gün gibi ödeme süreleri bulunmakta, ödeme süresi ilgili kanununda yer almayan idari para cezaları da 6183 sayılı Kanunun 37 nci maddesine göre yapılan tebligatı müteakip bir ay içinde ödenmektedir.
(Danıştay Onuncu Dairesinin 30/06/2015 tarihli ve Esas No:2011/10743 ve Karar No: 2015/3439 sayılı kararı ile iptal edilen cümle.) Buna karşın, kanuni ödeme süresi dava açma süresini aşan para cezalarında ise peşin ödeme indirimi dava açma süresi içerisinde yapılan ödemelere uygulanacak, bu süreden sonra yapılan ödemelerde ise peşin ödeme indirimi uygulanmayacaktır
Örneğin, ödeme süresi ilgili kanununda 30 gün olarak tayin edilmiş olan idari para cezasının kanun yoluna yönelik bir düzenlemenin bulunmaması durumunda, 5326 sayılı Kabahatler Kanununa bağlı olarak kanun yolu hükümleri uygulanacağından, peşin ödeme indirimi kanun yoluna başvuru süresi olan 15 gün içerisinde yapılan ödemelere uygulanacaktır. (Danıştay Onuncu Dairesinin 30/06/2015 tarihli ve Esas No:2011/10743 ve Karar No: 2015/3439 sayılı kararı ile iptal edilen cümle nedeniyle çıkarılan cümle)
İdarelerce kanuni ödeme süresi içerisinde yapılan tahsilatlarda peşin ödeme indirimi uygulanıp uygulanmayacağı yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde tespit edilecek, tahsilat esnasında düzenlenecek makbuzlarda idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilecektir.
Peşin ödeme indirimi, idari para cezasının tamamı üzerinden nakden veya ilgili mevzuatı gereği kabul edilmiş olması şartıyla çekle defaten yapılacak ödemelere uygulanacak, kısmi ödemelere uygulanmayacaktır.
Sirküleri PDF formatında indirmek için buraya tıklayınız.
Saygılarımla,
22.07.2022
Ferdi Asım Hellaç
Mali Müşavir