154 Görüntüleme
Faturada Yer Alan Gecikme Halinde Vade Farkı Alınır İbaresinin Hukuki Bağlayıcılığı
Son zamanlarda enflasyon baskısını hisseden işletmeler, düzenledikleri faturanın not kısmına "Gecikme Halinde % (...) Vade Farkı Alınır" şeklinde ibare eklemektedir. Peki bu ibarenin hukuki bağlayıcılığı var mı? Konuyu mevzuat hükümleri açısından kısaca ele alalım.
VUK'nın 230'uncu maddesinde faturada bulunması gereken unsurlar sayılmıştır.
1- Faturanın düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası,
2- Faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası,
3- Müşterinin adı, ticaret unvanı ve iş adresi, varsa bağlı bulunduğu vergi dairesi ve hesap numarası,
4- Malın ya da işin türü, miktarı; fiyatı ve tutarı,
5- Satılan mallar faturanın düzenlenmesinden önce teslim edilmişse, teslim tarihi ve irsaliye numarası faturada bulunması zorunlu olan unsurlardır.
Ancak, VUK'da vade farkı kaydının faturada bulunması zorunluluğundan bahsedilmemiştir.
TTK’nın 23'üncü maddesinde “gecikme halinde vade farkı tahsil edilir” hükmü yer almaktadır. Aynı Kanun'un 23/2 maddesinde ise "bir faturayı alan kimse, aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde münderecatı hakkında bir itirazda bulunmamışsa, münderecatını kabul etmiş sayılır" denilmektedir. Mezkur maddede faturaya süresinde itiraz edilmemiş olunması suretiyle kabul edildiği varsayımı, fatura içeriğinin ancak sözleşmenin ifa safhasıyla ilgili olarak faturada yer alması olağan sayılan satılan malın cinsi, veya yapılan işin adedi, türü bedeli gibi hususlarla ilişkindir. Dolayısıyla, faturadaki gecikme halinde vade farkı alınacağına ilişkin kayda itiraz edilmemesi, faturada yer almakla birlikte taraflar arasındaki sözleşmede düzenlenmemiş bir hususa ilişkin kaydın da kabul edildiği anlamına gelmemektedir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 27.06.2003 tarihli ve E.2001/1, K.2003/1 sayılı Kararında, vade farkı kaydının faturanın zorunlu içeriğinden olmayıp, yasal sürede itiraz edilmedi diye kabul edilmesinin ağır bir sonuç doğuracağı; faturadaki vade farkı uygulanır ibaresinin yazılması halinde TTK’nın 23/1'nci maddesindeki karinenin uygulama alanı bulmayacağı, zira fatura sözleşme olmadığı gibi, faturaya itiraz edilmemesinin de ona sözleşme niteliği vermeyeceği kabul edilmiştir. Bunun gerekçesi ise; yukardıa izah ettiğimiz VUK 230'da yer alan, fatura da olmazsa olmaz beş unsurdur. Bu unsurlar arasında vade farkı sayılmamıştır.
Faturaya, vade farkı uygulanacağına ilişkin ibare/not yazılması mümkündür; ancak karşı taraf buna uymaz ise, faturayı süresinde kabul etmiş olsa bile, vade farkı yazısında yazılı faiz oranını kabul ettiği anlamına gelmemektedir. Vade farkının alınması sözleşme ile mümkündür.
Ferdi Asım Hellaç
Mali Müşavir
YASAL UYARI : İnternet sitemizde yer alan yazıların tüm hakları saklıdır. Ancak yazar ve site kaynağının aktif linkine yer verilerek alıntı yapılabilir. YAZILAR AYNEN YAYIMLANAMAZ. Aksi yönde eylemler hakkında Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki tazminat ve ceza hükümlerinin uygulanması için hukuki süreçler başlatılacaktır.