Telefon
Telegram
WhatsApp
İnstagram
  • 24 Mayıs 2023, 14:02
rajibraj
758 Görüntüleme

Yabancı Çalışma İzni Nasıl Alınır?

Türkiye’de çalışacak yabancılar alacakları çalışma izni için müracaatlarını www.turkiye.gov.tr web sitesi üzerinden yapması gerekir. Web sitesinde yer alan Yabancı Çalışma İzinleri Otomasyon Sistemi‘ne giriş yaptıktan sonra işlem adımları takip ederek müracaatlarınızı gerçekleştirebilirsiniz. Yapılacak işlem adımları ise yurtiçinden ve yurtdışından başvurular şeklinde iki kategoride gerçekleştirilmektedir. Aşağıda yurt içi yabancı işçi izin başvurusu ve süreçlerini detaylandıracağız.

Yurt İçi Yabancı İşçi İzin Başvurusu Yapılabilmesi İçin Geçerli İkamet Süresi 

Ülkemizde bulunan ve en az altı (6) ay süreli geçerli ikamet tezkeresi sahibi olan yabancılar için yapılır. Bu durumda yabancı 99 ile başlayan T.C. Yabancı Kimlik Numarasına sahiptir.

Başvuruda Aranacak Belgeler

Bu iznin alınması için gerekli evraklar:

1. Faaliyet Belgesi
2. Ticaret Sicil Gazetesi
3. Son yıla ait Kurumlar Beyannamesi
4. Sgk e-bildirge yetkilisine ait e-imza
5. Yabancının pasaport fotokopisi
6. Yabancının diploma tercümesi
7. Yabancıya ait 1 adet biometrik fotoğraf

İşverenin Dikkat Edeceği Hususlar

- Firmada çalıştırılacak 1 yabancı çalışan için en az 5 T.C. vatandaşının istihdam edilmesi.
- Firmaya ait vergi borcu bulunmaması. SGK borcu olmaması ve yabancı çalışanın sigortasının olması.
- Yabancı çalışanın maaşının tam ve gününde banka aracılığı ile yatırılmış olması.

Yabancı Çalışanın Dikkat Edeceği Hususlar 

- Yabancı çalışanın herhangi bir suç işlememesi.
- Çalışanın izin süresince toplamda 6 aydan fazla Türkiye dışında kalmaması.

İzin Türleri

1-Süreli Çalışma İzni

13/8/2016 tarih ve 29800 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununa göre çalışma izin başvurusu olumlu değerlendirilen yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir iş yerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl süreli çalışma izni verilir.

Çalışma izni süre uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilir. Ancak, farklı bir işveren yanında çalışmak üzere yapılan başvurular 7. maddenin birinci fıkrası kapsamında değerlendirilir. 

2-Süresiz Çalışma İzni

Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir. Ancak, yabancının başvuru şartlarını taşıması yabancıya mutlak hak sağlamaz.

Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikamet izninin sağladığı tüm haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanır.

Süresiz çalışma izni olan yabancının seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü yoktur.

3-Bağımsız Çalışma İzni

Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilebilir.

Bağımsız çalışma izninin uluslararası işgücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır. Bağımsız çalışma izni süreli olarak düzenlenir.

4-Turkuaz Kart

Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilir.

Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilir. Bakanlık, geçiş süresi içinde işveren veya yabancıdan yürütülen faaliyetlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilir. Geçiş süresi içinde 15 inci madde uyarınca iptal edilmeyen Turkuaz Kartta yer alan geçiş süresi kaydı, yabancının başvurusu hâlinde kaldırılır ve süresiz Turkuaz Kart verilir. Bu başvuru, geçiş süresinin dolmasına yüz seksen gün kalmasından itibaren, her durumda geçiş süresi dolmadan yapılır. Bu süre dolduktan sonra geçiş süresi kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilir ve Turkuaz Kart geçersiz hale gelir.

Turkuaz Kart sahibi yabancının, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına Turkuaz Kart sahibi yakını olduğunu gösteren ve ikamet izni yerine geçen belge verilir.

Turkuaz Kart sahibi yabancı bu Kanunda düzenlenen süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanır.

Turkuaz Kart uygulamasında; akademik alanda uluslararası kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide ülkemiz bakımından stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler nitelikli yabancı olarak değerlendirilir.

Geçici koruma sağlanan yabancılara bu madde hükümleri uygulanmaz.

İzin Uzatma Başvurusu 

Bakanlıkça verilmiş bir çalışma izninin süresinin uzatılabilmesi için; mevcut çalışma izninin bittiği tarihten geriye doğru en fazla altmış gün (60) önceden veya izin süresi sona ermeden uzatma başvurusunda bulunulması gerekmektedir. Çalışma izninin süresinin bitiminden sonra yapılan süre uzatım başvuruları ilk başvuru usul ve esaslarına tabi olarak değerlendirilir.

Bir yıllık kanuni çalışma süresinden sonra, 6735 sayılı Kanun'un 7'nci maddesine göre yapılacak uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilebilir.

Farklı bir işveren yanında çalışmak üzere yapılan başvurular ilk başvuru usul ve esaslarına tabi olarak değerlendirilir.

Çalışma izninin uzatılması talebi ilk başvuruda olduğu gibi e-devlet üzerinden elektronik ortamda yapılır.

Çalışma İzninin Değerlendirme Kriterleri 

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununun Geçici 1. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca halen yürürlükte bulunan Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 13 üncü Maddesi Uyarınca Belirlenen Yabancıların Çalışma İzin Taleplerine İlişkin Olarak Başvuru Sahibi İşyerlerinin ve Yabancıların Karşılaması Zorunlu Olan Değerlendirme Kriterleri Aşağıda Belirtilmiştir;

1. Çalışma izni talep edilen işyerinde en az beş T.C. vatandaşının istihdamı zorunludur. İzin isteyen yabancının şirket ortağı olması halinde beş kişilik istihdam şartı, Bakanlıkça verilecek bir yıllık çalışma izninin son altı ayı için aranır. Aynı işyerinde birden fazla yabancı için çalışma izni talebinde bulunulması durumunda, çalışma izni verilen ilk yabancıdan sonraki her bir yabancı için ayrı ayrı beş T.C. vatandaşı istihdamı aranacaktır.

2. İşyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir.

3. Dernek ve vakıflarda çalışacak yabancılara ilişkin izin taleplerinde 2 nci madde, yabancı devlet havayollarının Türkiye temsilciliklerinde, eğitim sektörü ve ev hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde ise, 1 inci ve 2 nci maddeler uygulanmayacaktır.

4. İzin isteyen şirket ortağı yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az yüzde 20 olması zorunludur.

5. İşveren tarafından yabancıya ödeneceği beyan edilen aylık ücret miktarının yabancının görev ve yetkinliği ile bağdaşır seviyede olması zorunludur. Buna göre, başvuru tarihi itibariyle yürürlükte bulunan asgari ücret tutarı dikkate alınmak suretiyle yabancıya ödenecek ücretin en az;

- Üst düzey yöneticiler ve pilotlar için asgari ücretin 6,5 katı,
- Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katı,
- Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar ile öğretmenler için asgari ücretin 3 katı,
- Ev hizmetlerinde çalıştırılacak yabancılar için en az asgari ücret, diğer mesleklerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1,5 katı,
- Turizm-animasyon organizasyon firmalarında akrobat ve benzeri unvanlarda çalışacak yabancılar ile masör, masöz ve SPA terapisti gibi işlerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 2 katı, olması gerekmektedir

6. Bünyelerinde;

- İzinli masaj salonu bulunduğunu kanıtlayan Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli en az üç yıldızlı turizm işletmelerinin, belgeli tatil köylerinin, resmi makamlardan alınmış faaliyet izni bulunan termal otellerin,
- Hamam-sauna-SPA vb. kompleksi bulunduran belgeli turizm işletmeleriyle anlaşmalı (sözleşme bulunan) tesislerin,
- En az yirmi (20) Türk vatandaşı çalıştıran resmi makamlardan izinli spor merkezlerinin,
- Masör, masöz ve SPA terapisti gibi uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerdeki yabancı çalıştırma talepleri değerlendirmeye alınacak, bu kapsamda bulunmayan işletme ve işyerlerinin  talepleri ise uygun bulunmayacaktır.

7.  Eğlence sektörünün ve turizm-animasyon organizasyon firmalarının uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerinde istihdam edilecek yabancılar için en az 10 T.C. vatandaşı çalıştırılması halinde her bir yabancı için ayrı ayrı beş T.C. vatandaşı istihdamına ilişkin kota ayrıca uygulanmayacaktır.

8. Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde hüküm bulunan haller ile kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşme veya ihale usulleriyle mal ve hizmet alımı işlerinde çalıştırılacak yabancılara ilişkin çalışma izin taleplerinin değerlendirilmesinde 1 inci ve 2 nci maddelerde belirlenen kriterler uygulanmayacaktır.

9. İleri teknoloji gerektiren işlerde veya aynı vasıflarda Türk uzmanın bulunmadığı hallerde Genel Müdürlük Makamınca verilecek onay üzerine 1 inci ve 2'nci maddelerle belirlenen kriterler uygulanmayacaktır.

10. Özellik Arzeden Doğrudan Yabancı Yatırım koşullarını taşıyan işletmelerde kilit personel dışında istihdam edilecek yabancılar için, 1 inci madde ile belirlenen kriter, işletmenin ülke çapındaki tüm işyerlerinde çalışan T.C. vatandaşı sayısı esas alınarak uygulanır.

Başvurularında Kriter Uygulanmayacak Yabancılar 

Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği hükümlerince çalışma izni değerlendirme kriterlerine tabi olmayan yabancılar aşağıda belirtilmiş olup, burada belirtilen yabancıların çalışabilmeleri için çalışma izni almaları zorunludur. Çalışma izin başvuruları çalışma izni değerlendirme kriterlerine tabi tutulmaksızın sonuçlandırılan söz konusu yabancıların bu kapsamda bulunduklarını T.C. resmi makamlarından alınmış belgelerle kanıtlamaları zorunludur.

- Anne, baba veya çocuğu Türk vatandaşı olan yabancılar,
- En az üç yıl süreyle Türk vatandaşı ile evlilik birliği içinde yaşayan yabancılar,
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı yabancılar,
- Türk ve akraba toplulukları uygulamaları çerçevesinde ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
- İnsani mülahazalar çerçevesinde ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
- İnsan ticareti mağduru olarak ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
- Vatansız statüsünde ikamet izni verilmiş olan yabancılar.

Çalışma İzin Harçları ve Değerli Kağıt Vergileri

492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince; yabancılara verilecek çalışma izinleri ve çalışma izni muafiyetleri harca tabidir. Değerli kağıt olarak düzenlenen bu belgelerden ayrıca 210 sayılı Değerli Kâğıtlar Kanunu uyarınca değerli kâğıt bedeli tahsil edilir. Çalışma İzni Harç ve Değerli Kağıt Tutarlarının güncel tutarlarına buradan ulaşabilirsiniz. 

Çalışma İzin Harcı:

492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince yabancılara verilecek çalışma izinleri ve çalışma izni muafiyetleri harca tabi olup, harç miktarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Değerli kâğıt bedeli:

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununun 27. maddesinin ikinci fıkrası ile 210 sayılı Değerli Kâğıtlar Kanununda yapılan değişiklik ile Bakanlığımızca düzenlenmekte olan çalışma izin belgeleri değerli kâğıt olarak sayılmıştır.

Bu nedenle Bakanlığımızca, düzenlenecek her bir çalışma izni ve çalışma izni muafiyetinden aşağıdaki tabloda belirtilen miktarda değerli kâğıt bedeli alınacaktır.

İkamet izin harcı “MUAF”

6735 sayılı Kanunla getirilen yeni düzenleme ile çalışma izinleri ve çalışma izni muafiyetleri ikamet izin harcından muaf tutulmuştur.

Çalışma İzin Harçları ve Değerli Kâğıt Bedelinin Yatırılması

Yurtiçinden yapılan çalışma izin (süre uzatımları dâhil) başvurularında, talebi Bakanlığımızca uygun bulunan yabancılar için çalışma izni harcı ve değerli kâğıt bedelinin ayrı ayrı yatırılması zorunludur. Bakanlığımızdan tarafınıza bu miktarları belirtir mesaj gelmeden ödeme yapılmaması rica olunur.

 Harç ve değerli kâğıt bedelleri sadece aşağıda belirtilen Bankaların şubelerine yatırılabilmektedir. Yapılan ödemeler online sistem üzerinden Bakanlığımızca görülmekte olduğundan, ödeme yapıldığında (çok istisnai haller dışında) Bakanlığımıza ayrıca makbuz ibrazına gerek bulunulmamaktadır.

Yurtdışından yapılan başvurularda çalışma izni harcı ve değerli kâğıt bedeli çalışma vizesi alınırken yabancı şahıs tarafından ilgili dış temsilciliğimize yatırılmakta olup, konsolosluğumuzdan “ödendi” bilgisi geldikten sonra çalışma izin kartı Bakanlığımızca düzenlenmektedir.

İzin başvurusu, bilgilendirme, süre uzatımı gibi tüm bu süreçleri sizin için güvenilir ve hızlı bir şekilde yönetiyoruz.

Detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Online danışmanlık hizmeti almak veya hizmet paketlerimizi incelemek için buraya tıklayınız.

Ferdi Asım Hellaç
Mali Müşavir

YASAL UYARI : İnternet sitemizde yer alan yazıların tüm hakları saklıdır. Ancak yazar ve site kaynağının aktif linkine yer verilerek alıntı yapılabilir. YAZILAR AYNEN YAYIMLANAMAZ. Aksi yönde eylemler hakkında Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki tazminat ve ceza hükümlerinin uygulanması için hukuki süreçler başlatılacaktır.

Paylaş